Το τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου αποτελεί την μοναδική περίπτωση σύστασης ενός τμήματος για τη έρευνα και διδασκαλία του αντικειμένου στα ελληνικά πανεπιστημιακά δεδομένα. Αφορά ένα πεδίο το οποίο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στην Αγγλία, αναπτύσσεται εδώ και δεκαετίες ως ακαδημαϊκός χώρος γνώσης, αλλά και απορρόφησης ενός εργατικού δυναμικού με τις απαραίτητες γνώσεις και ικανότητες, ενώ στην Ελλάδα είναι πλήρως αγνοημένο μέχρι την δεκαετία του 1990. Άλλωστε και οι ευρύτερες σχέσεις της ελληνικής κοινωνίας με την κοινωνική πολιτική υπήρξαν πάντα ιδιαίτερες, αφού χαρακτηρίζονταν από ένα εξαιρετικά περιορισμένο και συντηρητικό μοντέλο κοινωνικού κράτους και ένα αναπτυγμένο δίκτυο πελατειακών σχέσεων στην παροχή υπηρεσιών.
Ο οδηγός σπουδών του τμήματος αναφέρει πως “το πτυχίο του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής παρέχει ένα μεγάλο εύρος επαγγελματικών δυνατοτήτων στους κατόχους του”. Όσον αφορά όμως την επαγγελματική απορρόφηση των αποφοίτων τα πράγματα είναι λίγο περισσότερο από δυσοίωνα...Σύμφωνα λοιπόν με έρευνα η οποία έγινε για να μετρηθεί η απορρόφηση των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, στο τμήμα μας η ανεργία αγγίζει το 14% Από αυτούς-ες, το 46,7% είναι μακροχρόνια άνεργοι-ες και οι 31,1% από αυτούς-ες είναι άνεργοι-ες πάνω από 2 χρόνια. Τα συγκεκριμένα ποσοστά ανεργίας αυξάνονται κατακόρυφα στις γυναίκες και στους νέους, δηλαδή στην συντριπτική πλειοψηφία των μελών του τμήματος. Και όσοι-ες όμως βρίσκουν δουλειά δεν σημαίνει ότι βρίσκουν πάνω στο αντικείμενο που σπούδασαν και σπουδάζουμε. Το 43,5% παραδέχεται ότι η δουλειά του δεν έχει καθόλου σχέση με την Κοινωνική Πολιτική, το 17,9% λίγο ,το 26,3% αρκετά και μόνο το 12,2% απόλυτα.
Δεν φταίμε φυσικά όσοι επιλέξαμε να σπουδάσουμε Κοινωνική Πολιτική. Επειδή, όμως, ούτε το αντικείμενο αφορά μια καθαρά θεωρητική επιστήμη ή μια νεκρή μορφή γνώσης, αλλά σχετίζεται με άμεσες ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας, κάποιος πρέπει να φέρει αυτήν την ευθύνη. Κάποιος που δεν είναι άλλος από τις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας επειδή θεωρούν ότι η Κοινωνική Πολιτική βλάπτει σοβαρά την οικονομία. Στις μέρες μας όπου η κοινωνική και οικονομική ανισότητα διογκώνεται, η ανεργία αυξάνεται, η εργασιακή επισφάλεια οργιάζει και οι περισσότεροι-ες νέοι-ες δουλεύουν για 600 ευρώ, οι κοινωνικές υπηρεσίες αντί να αυξάνονται, μειώνονται. Γι’ αυτούς η ΚΠ είναι εμπόδιο στην ανταγωνιστικότητα και έτσι μέρα με τη μέρα βλέπουμε τους θεσμούς παιδείας, υγείας, ασφάλισης κλπ να συρρικνώνονται και να ιδιωτικοποιούνται ώστε να ταιριάζουν με τις επιταγές του νεοφιλελευθερισμού.
Άλλωστε, η ίδια η έννοια της Κοινωνικής Πολιτικής είναι ρευστή στην εξέλιξη της ιστορίας και ορίζεται ανάλογα με το εκάστοτε πολιτικό-οικονομικό παράδειγμα. Στο πλαίσιο των νεοφιλελεύθερων αξιών που αντιπροσωπεύουν οι πολιτικές του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, ο χώρος των προνοιακών και ευρύτερων κοινωνικών υπηρεσιών μετατρέπεται σε ένα ακόμη προνομιακό πεδίο για την εξάπλωση της ελεύθερης αγοράς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τομείς όπως της υγείας και κυρίως της εκπαίδευσης, όπου προωθούνται συνεχώς τα τελευταία χρόνια θεσμικές ρυθμίσεις στη βάση λογικών εμπορευματοποίησης, ανταγωνιστικότητας, μεγιστοποίησης της αποδοτικότητας και “ευελιξίας”. Αυτό είναι το σημείο όπου πρέπει να τεθεί το ζήτημα του πως αντιλαμβανόμαστε την Κοινωνική Πολιτική και το κοινωνικό κράτος. Ως ένα ακόμη χώρο προς κατάληψη από την επεκτατικότητα της ελεύθερης αγοράς ή ως ένα πλέγμα κοινωνικών μέτρων και θεσμών που θα λειτουργούν στη βάση μιας αναδιανεμητικής λογικής;
Ειδικά τώρα, στη φάση της οικονομικής κρίσης που βρίσκεται ο παγκόσμιος καπιταλισμός, καθώς και με τις αντεργατικές, αντεκπαιδευτικές και αντασφαλιστικές ρυθμίσεις της απελθούσας κυβέρνησης (επίσης αντιπεριβαλλοντικές κλπ κλπ – πολλά αντί αυτή η κυβέρνηση!), η ανάγκη για οργανωμένη μορφή μέτρων κοινωνικής πολιτικής φαίνεται πιο αναγκαία από ποτέ.
Παράλληλα, το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την εξουσία (ζήτω ο σοσιαλισμός!) μέσα από μια έκρηξη αόριστων υποσχέσεων, παροχών και μποναμάδων προς πάσα κατεύθυνση, αγνοώντας ή υπεκφεύγοντας σχετικά με την ουσία όλων των παραπάνω πολιτικών, τα νεοφιλελεύθερα θεμέλια των οποίων το ίδιο έθεσε.
Ερχόμαστε αντιμέτωποι, επομένως, με με την κυριαρχία του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού με διπλή ιδιότητα: ως κοινωνικοί επιστήμονες με τα ιδεολογήματα του και ως φοιτητές, μεταπτυχιακοί (τα μεταπτυχιακά έχουν αρχίσει να καθιερώνουν δίδακτρα, σε πόσο καιρό θα το δούμε και στο Πάντειο αυτό...;) και μελλοντικοί εργαζόμενοι με τις εκμεταλλευτικές σχέσεις, την ανεργία και τους μισθούς της πλάκας πάνω στους οποίους έχει δομήσει το μέλλον μας.
Η μόνη απάντηση που έρχεται φυσικά στα παραπάνω είναι ότι τα προβλήματα που συναντά κάθε νέος άνθρωπος και κάθε νέος επιστήμονας κάθε άλλο παρά ατομικά είναι. Γι' αυτό και για μας είναι δεδομένο ότι μόνο οι συλλογικοί αγώνες εγγυώνται τη λύση των συλλογικών προβλημάτων. Αποδείχτηκε, εξάλλου, στην πράξη τα προηγούμενα χρόνια από τη δράση και τα αποτελέσματα των μαζικών φοιτητικών κινητοποιήσεων. Το ραντεβού μας είναι διαρκές, κι ανανεώνεται συνεχώς στα αμφιθέατρα, στις αίθουσες, στις Γενικές Συνελεύσεις και στους δρόμους. Ας φτιάξουμε το επιστημονικό μας πεδίο και τη ζωή μας όπως ταιριάζουν στις ανάγκες μας και στα όνειρα μας.
ΑΝΤΙ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου