20 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΖΑΠΑΤΙΣΤΑΣ

ΖΑΠΑΤΙΣΤΑΣ:ΕΝΑΣ ΑΛΛΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΑΡΚΤΟΣ!

Εμείς δεν πάμε σε πόλεμο για να σκοτώσουμε ή να σκοτωθούμε.

Πήγαμε στον πόλεμο, προκειμένου να ακουστούμε.

-Υποδιοικητής Μάρκος

Ιανουάριος 1994: μόλις 20 χρόνια πριν, ένα μεγαλειώδες κίνημα γεννιέται στο Μεξικό. Με αφορμή την εφαρμογή της Βορειοαμερικάνικης Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών (NAFTA), που βάθαινε το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, 3.000 αντάρτες Ζαπατίστας εξέδωσαν την «1^η Διακήρυξη της Ζούγκλας Λακαντόνα» και ξεχύθηκαν στις πόλεις της πολιτείας Τσιάπας του Μεξικού, καταλαμβάνοντας κάποιες από αυτές, μαχόμενοι ενάντια στο μεξικανικό κράτος.

Προχώρησαν σε απελευθέρωση κρατουμένων από τη φυλακή του San Cristobal και έκαψαν κτήρια της αστυνομίας και στρατώνες. Η επιτυχία τους όμως δε κράτησε για πολύ, αφού την επόμενη ημέρα ο μεξικάνικος στρατός αντεπιτέθηκε φέρνοντας βαριές απώλειες στους Ζαπατίστας, οι οποίοι κατέτρεξαν στην γύρω ζούγκλα. Έκτοτε, συγκρούσεις επαναλήφθηκαν τον Φλεβάρη του ’95 όπου έχοντας πλέον αμέτρητους υποστηρικτές και μεγάλο μέρος της Τσιάπας υπό τον έλεγχό τους, κατάφεραν να ανατρέψουν την κυβέρνηση.

Ο Εθνικοαπελευθερωτικός Ζαπατίστικος Στρατός (EZLN-Ejército Zapatista de Liberación Nacional) αποτελείται κυρίως από αγρότες ιθαγενείς και αντλεί έμπνευση από επαναστάτες όπως ο Emiliano Zapata, ιδρυτής του Νότιου Απελευθερωτικού Στρατού κατά τη διάρκεια της Μεξικανικής επανάστασης και ο Che Guevara. Ηγετική φιγούρα των Ζαπατίστας, ο υποδιοικητής Μάρκος η αλλιώς «Delegado Cero» (εκπρόσωπος μηδέν) που ηγήθηκε της εξέγερσης του Ιανουαρίου του ‘44.

Η ιδεολογία τους, ο Ζαπατισμός, συνθέτει τις παραδοσιακές πρακτικές των Μάγια με τα στοιχεία του ελευθεριακού σοσιαλισμού, του αναρχισμού και του μαρξισμού. Η αλληλεγγύη αποτελεί μία από τις βασικές τους αξίες, ενώ χαρακτηριστικά έχουν το εξής σύνθημα: «Για τον καθένα τα πάντα, για εμάς τίποτα» (Para todos todo, para nosotros nada). Ο τρόπος δράσης τους προέρχεται από ένα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης που συνοψίζεται ως εξής: «Σε αντίθεση, με το εγκιβωτισμένο "Εγώ" του δυτικού εαυτού, υπάρχει η κοινή αντίληψη πως η ζωή και η πορεία του ατόμου στη Γη βρίσκονται σε άμεση αλληλεπίδραση με τους άλλους, ή με μη ορατά στρώματα της πραγματικότητας».

«Για τους Zapatistas, κοινότητα είναι η έλλειψη ατομικότητας και αυτή είναι κοινή -και όχι η ιδιοκτησία, η κατοχή ή η οικειοποίηση».

Ο αγώνας τους είναι αδιάκοπος: ενάντια στην καταπίεση και το νεοφιλελευθερισμό, αγώνας για αυτοδιάθεση και πραγματική συμμετοχική δημοκρατία. Οι Ζαπατίστας έχουν δημιουργήσει 32 αυτόνομους δήμους-κοινότητες στην Τσιάπας που λειτουργούν βάση των νόμων και των αξιών τους, με τις αποφάσεις να λαμβάνονται από τα κάτω προς τα πάνω.

Το παράδειγμα του EZLN αποδεικνύει πως ένας άλλος κόσμος, πέρα απ’ τον καπιταλισμό, όχι μόνο είναι εφικτός, αλλά υπάρχει. Από ‘κει και πέρα οι λαοί αποφασίζουν πότε και πώς θα πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους!

«Γιατί ο άνθρωπος που ξέρει να κοιτάζει την καρδιά του, δε βλέπει τη δύναμη του λιονταριού, αλλά τη δύναμη της καρδιάς του». -Υποδιοικητής Μάρκος

Προβολή ντοκιμαντέρ για τους ζαπατίστας

Έκθεση φωτογραφίας